2015-imi aningaasaqarneq 1,7 pct.-imik pitsanngoriarpoq
2015-imi Kalaallit Nunaata aningaasaqarnera 1,7 pct.-imik pitsanngoriarpoq. Taamaasilluni ukiut marluk tulleriit aningaasaqarnerup ajorseriatarsimanera 2015-imi unippoq. Ukiuni 2004-miit 2008-mut aningaasaqarnerup ingerlalluarfiani ukiumut agguaqatigiissillugu 4,2 pct.-inik pitsanngoriarfiusarsimavoq. Ukiuni tulliuttuni sisamani BNP ukiumut agguaqatigiissillugu 1,8 pct.-inik qaffariartarsimavoq. 2013-imi -3,0 pct.-inik aamma 2014-imi -0,8 pct.-inik aningaasaqarneq ajorseriarsimavoq.
Titartagaq 1. Tunisassiornerup nalinga (BNP), akit qaffakkiartornerat peerlugu
Atuineq ineriartortitsisoq
2015-imi aningaasaqarnerup ineriartornera nunatsinni atuinermik annerusumik pissuteqarpoq. Nalilinnik pisineq 2,8 pct.-imik qaffariarfiusoq aningaasaqarnerup ineriartorneranut pissutaavoq. Aammattaaq inuit atuinerat 0,9 pct.-inik qaffariartitseqataavoq.
Takussutissiami 1-imi takuneqarsinnaavoq BNP akini ingerlaavartuni aammalu BNP akiusimasunit kisitat akit qaffakkiartornerat peereerlugu ineriartornerat. BNP akiusimasunit kisitat inummut ataatsimut naatsorsornerani 2015-imi 233,6 tkr.-inngorsimavoq 2014-imi 228,6 tkr.-iusimasoq. Taamaalilluni 2,2 pct.-imik annertuseriarsimapput.
Akit 2005-imeersut atorunnaarlugit 2010-mi akit atorneqalerput
Saqqummersitami uani akit ataavartut nutaamik naatsorsorneqartalerput, 2010-mi akit tunngavigalugit ataavartumik akinik naatsorsuineq pisalermat. Akiusimasunit kisitani 2010 “aallaavigineqartoq” atorlugu annertussutsit ineriartornerat paasissutissiarineqarpoq, akiusimasunit kisitat tassaapput 2010-mi akit tunngavigalugit ukiut tulliini akit ineriartornerisa naatsorsornerat. Naatsorsueriaatsimi nalinginnaasumi 2010-mi akit ataavartut takusassiarineqarput. Naatsorsuinerit pineqartut assigiinngitsut marluk kisitsisaataasivimmi pissarsiarineqarsinnaapput.
Takussutissiaq 1. BNP aamma BNP innuttaasunut agguarlugu
|
|
2006 |
2007 |
2008 |
2009 |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
2014* |
2015* |
|
|
Akit ingerlaavartut |
|||||||||
|
BNP, mio. kr. ................ |
10.816 |
11.155 |
11.780 |
12.463 |
12.972 |
13.504 |
13.952 |
13.948 |
14.318 |
14.938 |
|
Innuttaasunut agguarlugu, 1.000 kr. |
190,1 |
196,9 |
208,6 |
221,8 |
229,8 |
238,5 |
245,9 |
247,4 |
254,4 |
266,8 |
|
Naleqqersuut, 2010=100 ..... |
83,4 |
86,0 |
90,8 |
96,1 |
100,0 |
104,1 |
107,6 |
107,5 |
110,4 |
115,2 |
|
Ukiumut BNP-ip ineriartornera .. |
8,9 |
3,1 |
5,6 |
5,8 |
4,1 |
4,1 |
3,3 |
0,0 |
2,7 |
4,3 |
|
|
2010-mi akit, akiusimasunit kisitat |
|||||||||
|
BNP, mio. kr. ................ |
11.940 |
12.012 |
12.444 |
12.630 |
12.972 |
13.165 |
13.365 |
12.970 |
12.864 |
13.077 |
|
Innuttaasunut agguarlugu, 1.000 kr. |
209,8 |
212,0 |
220,4 |
224,7 |
229,8 |
232,5 |
235,5 |
230,1 |
228,6 |
233,6 |
|
Naleqqersuut, 2010=100 ..... |
92,0 |
92,6 |
95,9 |
97,4 |
100,0 |
101,5 |
103,0 |
100,0 |
99,2 |
100,8 |
|
Ukiumut BNP-ip ineriartornera .. |
7,1 |
0,6 |
3,6 |
1,5 |
2,7 |
1,5 |
1,5 |
-3,0 |
-0,8 |
1,7 |
BNP-mut uuttuut nutaaq
Nuna tamakkerlugu naatsorsuutini akit qaffakkiartornerat peereerlugu takusassiarineqarnerisa saniatigut matumani saqqummersitami uuttuut nutaaq akiusimasunit kisitsineq tunngavigineqartalerpoq.
Akiusimasunit kisitat takusassiarineqartalernissaanik kissaat annertussutsinut naleqqersuutit atorneqartalernissaanik tunngaveqarpoq. Ukiunut naatsorsuiffiusunut ungasissunut ukioq naatsorsuiffiusoq annikitsuaraannarmik atorsinnaavoq, annertussutsinullu naleqqersuutimut uuttuutitut ukiunut pineqartunut atornissaanut piukkunnarpallaarnani. Akini pineqartuni ukiumit naatsorsuiffiusumit allanngungaatsiartoqarsimatillugu nalinginnaasumik taarsiisoqaqattaartoqalertarpoq, taamaalillunilu amerlassutsinut naleqqersuutit aalajangersimasumik uuttuutillit equngasuulertarlutik. Equngasoorneq taanna nalinginnaasumik annertussutsinik allannguisarpoq ukiut naatsorsuiffiusut nikisinneqaraangata, taamaaligaangallu oqaluttuarisaaneq allanngortinneqartarluni.
Nuna tamakkerlugu naatsorsuutini annertussutsinik missingersuineq pitsanngorpoq
Uuttuutit isikkuisa pitsaanerusut taamaasillunilu piffissamiit piffissamut ineriartornerup nikerarnerata ineriartorneq tamakkiisoq pitsaanerusorlu akiusimasut atorlugit kisitat (akit tunngaviusut nikerartillugit naatsorsuineq) qulakkiissavaat. Nuna tamakkerlugu naatsorsuutini ineriartornerup missingersornera pitsaanerulissaaq akit qaffakkiartornerat peereerlugu naatsorsuinerit akiusimasunit kisitat tunngavilerneqarnerisigut
Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit FN-imi suleriaaseq malillugu suliarineqarmat Kalaallit Nunaata aningaasaqarnera nunanut allanut sanilliunneqarsinnaavoq. Titartagaq 2-mi Kalaallit Nunaata aningaasaqarnera nunat avannarliit aningaasaqarnerinut aamma nunanut OECD-mik taaneqartartunut sanilliunneqarpoq.
Titartakkami 2-mi takuneqarsinnaavoq, Kalaallit Nunaanni aningaasaqarnerup ineriartorsimanera, 2013-imi 2014-imilu Kalaallit Nunaanni aamma Finlandimi aningaasaqarneq ajorseriarsimavoq, nunani allani siuariartorfiusimasoq.
Titartagaq 2. 2011-miit 2015-imut Kalaallit Nunaanni aamma nunani allani BNP-ip ineriartornera
|
Najoqqutaq: OECD.org |
Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit naalisarlugu
Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit tunisassiornermit aallaavillit inuiaqatigiit aningaasaqarnerata ineriartorneranik ersersitsisarput. Naatsorsukkat takutittarpaat inuutissarsiutit inoqutigiillu aningaasaqarnerat, minnerunngitsumillu avammut niueqateqarnerup ingerlarna. Taamaasilluni nioqqutit kiffartuussinerillu pilersiortorneqartut atorneqartullu naatsorsuusiatigut takussutissartaqalersarput. Saqqummersitaq manna, Naatsorsueqqissaartarfiup saqqummersitaani nuna tamakkerlugu naatsorsuutini ukiunik arlalinnik tunngaveqartuni, arfinilissarivaat.
Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit 2013-imoortut naatsorsoqqissaarneqarsimalerput, taamaasillutillu inaarutaasumik saqqummiunneqarsinnaanngorlutik. Taamaattorli tamanna kisitsisinut saqqummiuteriikkatsinnut, aningaasaqarnerup ineriartorsimaneranut tunngasunut, allannguutinik annertunerusunik kinguneqanngilaq. Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit inaarutaasut naatsorsoqqissaarnerisa 2013-imi 2014-imut aamma 2015-imut BNP-mik missingersuusiortoqarsinnaalersippaat.